Jak prawidłowo odliczyć składkę zdrowotną w rocznym zeznaniu PIT?

Odliczenie składki zdrowotnej w rocznym zeznaniu PIT to temat, który budzi wiele pytań, zwłaszcza po zmianach wprowadzonych Nowym Polskim Ładem. Zachodzące zmiany sprawiają, że sposób rozliczania tej składki zależy bezpośrednio od przyjętej formy opodatkowania oraz opłaconych kwot. Już w pierwszych zdaniach wyjaśniamy: możliwość odliczenia składki zdrowotnej w PIT zależy przede wszystkim od formy opodatkowania, limitów oraz faktycznego opłacenia składki. W kolejnych sekcjach znajdziesz jasne omówienie, jak poprawnie odliczyć składkę zdrowotną w wybranym modelu rozliczenia i uniknąć błędów.

Czym jest składka zdrowotna i kto ją odlicza?

Składka zdrowotna to obowiązkowa opłata przeznaczona na ubezpieczenie zdrowotne. Każdy przedsiębiorca musi ją zapłacić, bez względu na to, czy stosuje podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, czy kartę podatkową. Odliczenie składki zdrowotnej w PIT jest możliwe wyłącznie w odniesieniu do opłaconych składek. Stawki i sposoby odliczenia różnią się zależnie od wybranego opodatkowania. W praktyce, odliczenie tej składki wpływa bezpośrednio na ostateczną kwotę podatku do zapłacenia.

Zasady odliczeń po zmianach podatkowych

W wyniku wdrożenia Nowego Polskiego Ładu w 2022 roku zlikwidowano możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Jednak od 1 lipca 2022 r. przedsiębiorcy mogą częściowo obniżać podstawy opodatkowania lub przychodu o zapłaconą składkę. Nie dotyczy to wszystkich form opodatkowania – szczegółowe zasady zależą od wybranego modelu rozliczenia. Zmiany te mają istotny wpływ na realne wysokości podatku, zobowiązania oraz zaliczki podatkowe w ujęciu rocznym.

Jak odliczyć składkę zdrowotną — formy opodatkowania

Zasady odliczania składki zdrowotnej są ściśle powiązane z wybraną formą rozliczenia podatku. Poniżej prezentujemy szczegółowe instrukcje dla każdej najpopularniejszej formy:

• Podatek liniowy (19%) — Odliczenie składki zdrowotnej następuje od dochodu, z limitem do 12 900 zł w 2025 roku (limit ten wzrósł z 11 600 zł w roku 2024). Oznacza to, że przedsiębiorca może pomniejszyć dochód o faktycznie opłaconą składkę zdrowotną, ale nie więcej niż narzucony przez ustawodawcę limit.
• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych — Odliczeniu podlega 50% zapłaconych składek zdrowotnych od przychodu. Kwota składki zależy od wysokości przychodów przedsiębiorcy i może przyjmować trzy różne stawki. Odliczenie to obniża przychód uwzględniany przy obliczaniu ryczałtu.
• Karta podatkowa — Pozwala odliczyć od podatku 19% opłaconej składki zdrowotnej. W 2024 roku stała wartość składki wynosi 381,78 zł. Podatnik odlicza od podatku 19% tej kwoty, co bezpośrednio zmniejsza obciążenie podatkowe.

Warunkiem kluczowym zawsze pozostaje faktyczne opłacenie składki zdrowotnej w danym roku podatkowym. Składki nieopłacone lub zapłacone za okresy inne niż podlegające rozliczeniu nie mogą zostać uwzględnione.

Podatek liniowy — odliczenie składki zdrowotnej krok po kroku

W przypadku podatku liniowego, składkę zdrowotną odlicza się od dochodu do limitu wynoszącego 12 900 zł w 2025 roku. Wartość ta wzrosła z 11 600 zł obowiązującej w 2024 roku. W praktyce wielu przedsiębiorców odlicza rzeczywiście zapłacone składki do poziomu kilku tysięcy złotych rocznie. Odliczenia dokonuje się podczas wypełniania rocznego zeznania PIT, redukując podstawę opodatkowania o odpowiednią sumę. Kluczowe jest, żeby nie przekroczyć ustawowego limitu oraz by odliczyć tylko realnie opłacone składki zdrowotne.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych — na co uważać

Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem mają prawo odliczyć 50% zapłaconych składek zdrowotnych od przychodu. Tym samym, podstawa do obliczenia podatku zostaje pomniejszona o połowę wybranej sumy składek, które zostały rzeczywiście uregulowane w danym roku. Wysokość składki zdrowotnej na ryczałcie jest uzależniona od osiąganych przychodów i rozdzielona na trzy stawki, co wpływa na końcową wysokość odliczeń.

Karta podatkowa — sztywne zasady rozliczenia

Opodatkowanie w formie karty podatkowej opiera się na stałej wysokości składki zdrowotnej — w 2024 roku to 381,78 zł. Można odliczyć 19% tej kwoty od należnego podatku. Ten sposób rozliczenia nie pozwala na większą elastyczność — nie jest możliwe przekroczenie tej kwoty, nawet jeśli faktycznie zapłacono więcej. Odliczeniu podlega wyłącznie kwota wynikająca z ryczałtowo ustalonej składki.

Jak wpisać odliczenie składki zdrowotnej w formularzu PIT?

Wypełniając zeznanie roczne PIT, podatnik uwzględnia właściwą część opłaconych składek zgodnie z zasadami właściwymi dla wybranej formy opodatkowania. Dla podatku liniowego wpisuje kwotę odliczenia w polu obniżającym dochód. W ryczałcie ujmuje się 50% faktycznie zapłaconych składek w pozycji pomniejszającej przychód. W przypadku karty podatkowej w odpowiednim miejscu wpisuje się 19% wartości składki zdrowotnej przysługującej do odliczenia. Dokumentacja musi potwierdzać rzeczywisty przelew składek — kwoty niedokumentowane nie są uznawane.

Najważniejsze różnice i podsumowanie

Odliczenie składki zdrowotnej w PIT jest możliwe, ale tylko według sztywnych zasad dopasowanych do formy opodatkowania. W 2025 roku kluczowe limity i stawki to:
– Podatek liniowy: odliczenie do 12 900 zł od dochodu
– Ryczałt: odliczenie 50% faktycznie zapłaconej składki zdrowotnej od przychodu
– Karta podatkowa: odliczenie 19% składki zdrowotnej (np. od 381,78 zł)

Odliczenie zawsze dotyczy wyłącznie składek zdrowotnych, które zostały faktycznie opłacone. To podejście minimalizuje ryzyko pomyłek i sankcji podatkowych. Stale zmieniające się limity oraz reguły sprawiają, że warto każdorazowo śledzić nowe wytyczne na kolejny rok podatkowy.