Jak wysoki jest ZUS dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą? To pytanie zadaje sobie każdy nowy przedsiębiorca. Wysokość składek ZUS na start zależy od wybranej formy opodatkowania, uprawnień do ulg oraz aktualnej stawki minimalnego wynagrodzenia. Początek przygody z własną firmą to szansa na skorzystanie z istotnych preferencji, obniżających miesięczne zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jak oblicza się składki ZUS dla nowych przedsiębiorców?
Wysokość składek ZUS jest obliczana od określonej podstawy wymiaru. Dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą podstawą najczęściej jest 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2025 roku ta kwota wynosi 1399,80 zł miesięcznie. Na tej podstawie wylicza się wszystkie obowiązkowe składki społeczne: emerytalną, rentową, dobrowolną chorobową i wypadkową, a także składkę zdrowotną.
Warto podkreślić, że rodzaj i wysokość składek zależą od uprawnień do ulg. Przedsiębiorcy mogą skorzystać z preferencyjnych składek ZUS przez pierwsze 24 miesiące, a po tym czasie – z ulgi Mały ZUS Plus, jeśli spełnią wymagania.
Preferencyjne składki ZUS (Mały ZUS) przez pierwsze 2 lata
Preferencyjne składki ZUS umożliwiają istotne obniżenie miesięcznych zobowiązań wobec państwa w pierwszych 24 miesiącach prowadzenia firmy. Minimalna podstawa do ich naliczania wynosi 1399,80 zł. Całkowita miesięczna kwota preferencyjnych składek w 2025 roku wraz z dobrowolną składką chorobową to około 442,90 zł.
Wysokość składki emerytalnej na „małym ZUS” w 2025 roku wynosi 273,24 zł. Udział w ubezpieczeniu chorobowym pozostaje dobrowolny, pozostałe składki są obowiązkowe. Składka zdrowotna, choć nie jest zależna od wysokości „małego ZUS”, również stanowi miesięczny koszt, którego nie można pominąć w swoim budżecie.
Mały ZUS Plus po okresie preferencji
Po 24 miesiącach korzystania z preferencyjnych składek przedsiębiorca może przejść na Mały ZUS Plus. Ulga ta umożliwia opłacanie składek społecznych od dochodu zamiast od stałej, maksymalnej lub preferencyjnej podstawy. Podstawa miesięczna w ramach Małego ZUS Plus zawiera się między 1399,80 zł a 5203,80 zł.
Prawo do Małego ZUS Plus przysługuje po prowadzeniu działalności przez minimum 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym. Składka zdrowotna nie podlega ulgom – jej wysokość zależy od wybranej formy opodatkowania i osiągniętego przychodu.
Ulga Mały ZUS Plus obowiązuje przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności.
Pełne składki ZUS dla przedsiębiorców
Po wyczerpaniu dostępnych ulg przedsiębiorca opłaca pełne składki ZUS. Podstawą ich naliczania w 2025 roku jest kwota 5203,80 zł, odpowiadająca 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Składki obejmują: emerytalną, rentową, ewentualnie chorobową (dobrowolną), wypadkową oraz zdrowotną.
Dodatkowo obowiązuje limit rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych, który wynosi 260 190 zł w 2025 roku. W przypadku przekroczenia tej granicy naliczanie składek emerytalnych i rentowych zostaje wstrzymane.
Rozpoczęcie działalności w trakcie miesiąca
Podejmując działalność gospodarczą w trakcie miesiąca, przedsiębiorca ma prawo do proporcjonalnego pomniejszenia składek społecznych za faktyczną liczbę dni prowadzenia firmy. Dotyczy to wszystkich składek społecznych, poza zdrowotną. Składka zdrowotna musi być opłacona w pełnej wysokości bez względu na datę rozpoczęcia działalności.
Podczas pierwszych rozliczeń należy precyzyjnie określić, w jakiej części przysługują preferencyjne składki oraz czy przedsiębiorca spełnia warunki do Małego ZUS Plus.
Podstawowe definicje i kluczowe informacje
Każdy przedsiębiorca, niezależnie od formy prawnej, musi opłacać składki ZUS obejmujące ubezpieczenie emerytalne, rentowe, dobrowolnie chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Podstawa wymiaru składek oznacza kwotę, od której liczy się zobowiązania względem ZUS, a jej wysokość zależy od przysługujących ulg, czasu prowadzenia działalności oraz limitów przychodowych.
Ważnym elementem jest różnicowanie podstawy preferencyjnej (1399,80 zł), maksymalnej (5203,80 zł) oraz także możliwość obliczania składek społecznych od dochodu w ramach Małego ZUS Plus.
Wysokość poszczególnych składek procentowo wynosi: emerytalna 19,52%, co przy podstawie 1399,80 zł daje 273,24 zł miesięcznie przy preferencyjnych warunkach. Całkowite miesięczne składki preferencyjne z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym to około 442,90 zł. Składki pełne wylicza się od podstawy wynoszącej minimum 5203,80 zł miesięcznie.
Podsumowanie
Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą mogą liczyć na istotne obniżenie wysokości składek ZUS przez pierwsze 24 miesiące. Preferencyjne stawki obliczane są od 1399,80 zł. Po tym okresie możliwy jest wybór Małego ZUS Plus, dającego niższe składki uzależnione od dochodu. Po wyczerpaniu ulg pozostaje opłacanie pełnych składek ZUS obliczanych od kwoty 5203,80 zł. Znajomość tych zasad pozwala skutecznie zaplanować budżet firmy i zmniejszyć obciążenia finansowe na starcie działalności gospodarczej.
Finansowy Market to więcej niż kolejny portal informacyjny. Jesteśmy grupą ekspertów, którzy postanowili zrewolucjonizować sposób, w jaki Polacy myślą o pieniądzach. Nasza misja to demokratyzacja wiedzy finansowej – prosto, rzetelnie i bez zbędnego complicated.