Obliczenie ZUS od dochodu przedsiębiorcy wymaga znajomości przepisów dotyczących podstawy wymiaru składek, progów minimalnych i maksymalnych oraz stawek procentowych przypisanych poszczególnym ubezpieczeniom. Kluczowe jest precyzyjne określenie podstawy wymiaru oraz typu ZUS, do którego przedsiębiorca posiada uprawnienia. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zasady i szczegółową metodologię obliczania składek ZUS od dochodu.
Podstawa wymiaru składek ZUS – klucz do wyliczeń
Podstawa wymiaru składek ZUS dla przedsiębiorców w 2025 roku to nie mniej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, zgodnie z ustawą. Dla 2025 roku oznacza to kwotę 5203,80 zł (60% z 8673 zł). Przedsiębiorca ma obowiązek uiścić składki społeczne liczone od tej podstawy. Jest to również podstawa wymiaru na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy [1][3].
Od stycznia 2019 r. część przedsiębiorców może naliczać składki ZUS od rzeczywistego dochodu, lecz podstawa nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia [4].
Formy składek ZUS a sposób ich obliczenia
Istnieją różne formy ubezpieczenia ZUS dla przedsiębiorców: pełny (duży) ZUS, preferencyjny ZUS oraz mały ZUS Plus. Różnice dotyczą sposobu wyznaczania podstawy wymiaru oraz wysokości samych składek. Ustalenie właściwej formy ZUS jest niezbędne do prawidłowego obliczenia należnych kwot [3][4].
Ustalanie podstawy wymiaru od dochodu przedsiębiorcy
Procedura obliczania składek ZUS od dochodu polega na ustaleniu przeciętnego miesięcznego dochodu z działalności gospodarczej w danym roku. Obliczony dochód mnoży się przez 50%. Następnie tak określona podstawa porównywana jest do ustawowych limitów minimalnych i maksymalnych [4]. Jeśli kwota jest mniejsza niż 30% minimalnego wynagrodzenia, przedsiębiorca stosuje wartość minimalną. W przypadku przekroczenia 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, podstawą wymiaru jest ustalony ustawowo maksymalny poziom [1][4].
Krok po kroku – jak obliczyć ZUS dla przedsiębiorcy
Po ustaleniu podstawy wymiaru, do jej wysokości stosuje się obowiązujące stawki procentowe poszczególnych składek społecznych:
- Emerytalna: 19,52%
- Rentowa: 8%
- Wypadkowa: zgodnie ze stawką ogólną
- Chorobowa (dobrowolna): określony procent
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy: obowiązkowe przy pełnych składkach
Wysokości stawek procentowych określa ustawa i publikacje ZUS na dany rok [2][3]. Przedsiębiorca deklaruje wyliczoną podstawę w formularzu rozliczeniowym ZUS DRA i na tej podstawie opłaca składki [4].
Wysokości składek ZUS w 2025 roku
Dla podstawy w wysokości 5203,80 zł składki społeczne przedstawiają się następująco:
- Emerytalna: 1015,78 zł
- Rentowa: 416,30 zł
- Wypadkowa: 86,90 zł
- Fundusz Pracy i Solidarnościowy: po 127,49 zł
- Chorobowa (dobrowolna): 127,49 zł
Łącznie bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przedsiębiorca zapłaci ok. 1646,47 zł (plus składka zdrowotna). Z ubezpieczeniem chorobowym: 1773,96 zł (plus składka zdrowotna) [2][3].
Kluczowe zasady dotyczące wyliczania ZUS od dochodu
Podstawą prawidłowych wyliczeń jest świadomość, że podstawa wymiaru podlega ograniczeniom ustawowym. Przedsiębiorca, który spełnia warunki do rozliczania Małego ZUS Plus, wyznacza wysokość składek na podstawie faktycznego dochodu, jednak zawsze mieści się w widełkach – od 30% minimalnej pensji do 60% przeciętnego wynagrodzenia krajowego [4]. Prawidłowe przekazanie wyliczonej podstawy wymiaru do ZUS jest warunkiem prawidłowego rozliczenia.
Podsumowanie
Obliczenie ZUS od dochodu przedsiębiorcy polega przede wszystkim na uzyskaniu prawidłowej podstawy wymiaru w granicach określonych ustawą. Kolejnym krokiem jest przyłożenie do niej obowiązujących stawek składek społecznych. Odpowiednie deklarowanie wyliczonych wartości w ZUS DRA gwarantuje zgodność z aktualnymi przepisami i pozwala na prawidłowe rozliczenie należnych składek przez przedsiębiorcę [1][2][3][4].
Źródła:
- [1] https://rachunkowosc.com.pl/jakie-skladki-zus-zaplaca-przedsiebiorcy-w-2025-r
- [2] https://www.pit.pl/skladki-zus/
- [3] https://www.ifirma.pl/blog/skladki-zus-2025-jakie-stawki-zus-beda-obowiazywac/
- [4] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-zus-od-przychodu-juz-od-stycznia-2019-nowe-przepisy-w-praktyce
Finansowy Market to więcej niż kolejny portal informacyjny. Jesteśmy grupą ekspertów, którzy postanowili zrewolucjonizować sposób, w jaki Polacy myślą o pieniądzach. Nasza misja to demokratyzacja wiedzy finansowej – prosto, rzetelnie i bez zbędnego complicated.